อัปเดตล่าสุดเมื่อ:2021-09-07 00:00:00

ระบบควอรัมเซนซิง : การสื่อสารของแบคทีเรีย

ผู้แต่ง : นัฐ ตัณศิลา

สำนักพิมพ์ : คณะเทคนิคการแพทย์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์

ปีพิมพ์ : 2564

พิมพ์ครั้งที่: 1

การควบคุมการทํางานของเซลล์ต่าง ๆ ในร่างกายมนุษย์และสัตว์ เกิดขึ้นจากการติดต่อสื่อสารระหว่างเซลล์ กลไกการติดต่อสื่อสารเกิดขึ้นได้ในสองรูปแบบคือ การสัมผัสโดยตรงระหว่างเซลล์ (direct cell contact) และการสื่อสารผ่านตัวกลาง (mediators) เช่น โปรตีนหรือฮอร์โมนที่ไปมีผลกระตุ้นหรือควบคุมการทํางานของเซลล์อื่นผ่านการส่งสัญญาณเข้าสู่เซลล์ (cell signaling) ในกรณีของแบคทีเรียแตละชนิดก็มีการติดต่อสื่อสารระหว่างเซลล์เช่นกัน เรียกว่า “quorum sensing system” ซึ่งเป็นการสื่อสารที่เกิดจากการสร้างสารที่เรียกว่า autoinducer ทําหน้าที่เปรียบเสมือนสื่อกลางในการสื่อสาร การสื่อสารที่เกิดขึ้นระหว่างเซลล์แบคทีเรียเป็นกลไกสําคัญอย่างหนึ่งที่แบคทีเรียใช่ควบคุมการตอบสนองต่อสิ่งแวดล้อมและควบคุมการแสดงออกของยีนหลายชนิด รวมทั้งยีนที่เกี่ยวข้องกับปัจจัยก่อโรค (virulence gene) ด้วย ในบทความนี้จะได้อธิบายถึงความรู้และกลไกการควบคุมพื้นฐานของระบบ quorum sensing พร้อมทั้งตัวอย่างของการตอบสนองต่อระบบ quorum sensing ในการควบคุมการแสดงออกของยีนที่ก่อโรครุนแรงในเชื้อ Pseudomonas aeruginosa